Tác hại của “bệnh” mất ngủ

 Một số nghiên cứu gần đây cho thấy tình trạng mất ngủ kéo dài sẽ khiến cân nặng của bạn tăng một cách nhanh chóng, thậm chí là có nguy cơ béo phì hoặc tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, tiểu đường… Vì thế, bạn không được chủ quan khi bị mất ngủ thường xuyên!

Vì sao bạn mất ngủ?

Một giấc ngủ được cho là chất lượng khi bạn dễ đi vào giấc, ngủ sâu ngon cả đêm, hôm sau thức dậy cơ thể khỏe khoắn, sảng khoái. Khoa học hiện đại đã tìm ra rất nhiều nguyên nhân ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, khiến bạn khó ngủ, ngủ không ngon như:

– Tâm lý căng thẳng, stress: do áp lực từ công việc, tiền bạc, gia đình; nỗi đau mất đi người thân…

– Thói quen xấu: thức khuya, dùng điện thoại, uống trà đặc, cà phê trước khi đi ngủ…

– Bệnh lý: viêm khớp, tiểu đêm, bệnh về đường hô hấp…

– Môi trường phòng ngủ không phù hợp: quá ồn, quá sáng, quá nóng hoặc quá lạnh…

Nếu bạn không khắc phục các nguyên nhân trên, giấc ngủ bị rối loạn lâu ngày sẽ dần trở thành bệnh mất ngủ mãn tính. Bởi lẽ, khi bạn không ngủ được vào khoảng thời gian từ 22h tối đến 2h sáng hôm sau, hormone tăng trưởng HGH sẽ bị giảm sản xuất.

HGH là một loại hormon peptide do thùy trước tuyến yên tiết ra, giúp kiểm soát các cơ quan và chức năng trong cơ thể, thiết lập lại giấc ngủ sinh lý của con người.

 

Hormone tăng trưởng có vai trò thiết lập và điều hòa giấc ngủ sinh lý tự nhiên

   Khi bạn không ngủ được vào khoảng thời gian từ 22h tối đến 2h sáng hôm sau, điều kiện để tiết hormone HGH không được đáp ứng đầy đủ. Dần dần, lượng hormon này bị thiếu hụt sẽ tác động ngược lại khiến giấc ngủ càng rối loạn hơn, dần hình thành bệnh mất ngủ mãn tính.

Ngoài ra, hormon tăng trưởng HGH còn giảm tiết theo tuổi. Tỉ lệ sản xuất hormon tăng trưởng HGH ở người sẽ giảm xuống 80% từ tuổi 21 đến 61. Đây chính là lý do vì sao càng về già, con người sẽ càng khó ngủ và dễ bị mất ngủ kéo dài.

Mất ngủ gây ra nhiều tác hại đối với sức khỏe con người như tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, trầm cảm, đột quỵ… Các nghiên cứu gần đây còn chỉ ra một tác hại của mất ngủ khác đó là gây tăng cân, tăng nguy cơ béo phì…. Phần tiếp theo của bài viết, chúng ta cùng tìm hiểu kỹ hơn về tác hại này.

Tăng cân: Tác hại của mất ngủ ít ai ngờ đến!

Nhiều nghiên cứu đã tìm ra cơ chế gây tăng cân của bệnh mất ngủ, cụ thể là do:

Tăng cảm giác thèm ăn

Khi không ngủ đủ giấc, nồng độ ghrelin – hormone gây cảm giác đói tăng đột biến. Trong khi đó, hormone khác là leptin, được sản xuất bởi các tế bào mỡ lại giảm mạnh.

Bình thường, cơ thể nhiều chất béo sẽ tăng sản xuất leptin để báo hiệu cho não bộ giảm nhu cầu ăn uống. Theo đó, nếu nồng độ hormone này giảm mạnh, não bộ sẽ truyền tín hiệu khiến cơ thể cần phải ăn nhiều hơn.

Mất ngủ làm tăng cảm giác thèm ăn

   Cả hai hormone nêu trên đều kích thích cảm giác thèm ăn của cơ thể. Vì vậy, bạn càng mất ngủ, cơ thể càng “đói”, đặc biệt là thèm đồ ngọt, đồ mặn và thực phẩm nhiều tinh bột.

Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí JAMA Internal Medicine, các nhà khoa học theo dõi chất lượng giấc ngủ của 120.000 người trong vòng hai năm qua một ứng dụng trên điện thoại thông minh. Kết quả cho thấy, người có chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 30 trở lên (Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ – CDC tính là béo phì) có thời lượng ngủ trung bình ngắn, chất lượng giấc ngủ cũng kém hơn.

Giảm tiêu hao năng lượng

Một hệ lụy nữa của việc giảm nồng độ hormone leptin do mất ngủ chính là cơ thể giảm tiêu hao năng lượng.

Nồng độ leptin giảm mạnh khiến não bộ không nhận được tín hiệu của nó. Hậu quả là ngoài tăng cảm giác thèm ăn, não bộ còn phát tín hiệu giảm tiêu hao năng lượng, khiến cơ thể đốt cháy ít calo hơn.

Mất ngủ khiến cơ thể giảm tiêu hao năng lượng, nghỉ ngơi nhiều hơn

Một mặt, cơ thể thèm ăn, ăn nhiều hơn, mặt khác lại có xu hướng tiêu hao ít năng lượng. Chính vì thế, người bị mất ngủ thường tăng cân nhanh, dễ mắc các bệnh rối loạn chuyển hóa như tiểu đường, mỡ máu… Vậy phải làm gì để phòng ngừa tác hại này xảy ra?

Cách phòng ngừa tác hại của mất ngủ

Để phòng ngừa tình trạng tăng cân nói riêng cũng như các tác hại của mất ngủ nói chung, điều quan trọng nhất là bạn phải lấy lại giấc ngủ sâu ngon tự nhiên. Muốn làm được điều đó, bạn nên giải quyết các yếu tố nguyên nhân gây mất ngủ, cụ thể:

– Nếu nguyên nhân mất ngủ do bệnh lý, bạn cần tập trung điều trị, kiểm soát bệnh lý đó càng sớm càng tốt.

– Tránh xa những chất kích thích như thuốc lá, cafe… vào buổi tối.

– Tắt hết các thiết bị điện tử trước khi đi ngủ 2 tiếng, tránh thức muộn sau 22h tối.

– Chuẩn bị không gian ngủ tốt nhất: Thiết kế hoặc lựa chọn không gian phòng ngủ yên tĩnh, thoáng khí; điều chỉnh ánh sáng, nhiệt độ thích hợp khi đi ngủ; thường xuyên vệ sinh phòng ngủ sạch sẽ, giặt giũ chăn ga, gối đệm; lựa chọn chăn ga, gối, đệm có chất liệu mềm mại, thoải mái.

Xây dựng phòng ngủ thích hợp giúp bạn có giấc ngủ ngon hơn

– Không nên để bụng quá đói hoặc quá no vào buổi tối, đồng thời không nên ăn khuya trước khi đi ngủ.

– Luôn sống lạc quan, suy nghĩ tích cực, chia sẻ áp lực, gánh nặng trong công việc và cuộc sống với người thân để giải tỏa căng thẳng.

Ngoài ra, bạn có thể sử dụng các sản phẩm từ thảo dược như Senci Gen mỗi ngày để hỗ trợ giảm căng thẳng thần kinh để giúp ngủ ngon, ngủ sâu hơn!